‘Ik wist dat ik een keuzecoschap wilde doen bij Forensische Geneeskunde’

Heleen- coassistent bij team FG

Ik heb altijd een interesse gehad in recht en politie. Mijn medische interesse heeft het echter gewonnen en uiteindelijk ben ik bij geneeskunde uitgekomen. Nu viel me tijdens de opleiding op dat er vrijwel alleen maar aandacht besteed wordt aan de zorg die bij leven geleverd wordt. De enige aanraking met forensisch was een praatje van een forensisch psychiater in de bachelor. De forensische geneeskunde bleef onbekend. Hooguit bij een carrièrebeurs stond er een stand van forensische geneeskunde maar dat was het. Ik wist dat ik een keuzecoschap wilde doen in dit bijzondere vak want ik zou altijd spijt houden als ik niet was gaan kijken bij het vak wat zowel medische als juridische als politionele raakvlakken had. En zo kwam ik bij team Forensische Geneeskunde van GGD Brabant-Zuidoost terecht.

‘Mijn enige leerdoel was het doen van een lijkschouw’

Wat het vak precies inhield, geen idee. Enige leerdoel voor mij was ‘het doen van een lijkschouw’. Nou, daar ben ik snel van teruggekomen. Wat ik in eerste instantie zag als goed te behalen leerdoel bleek het puntje van een gigantische ijsberg aan kennis en kunde te zijn. Net als ik dacht iets te snappen zag ik weer iets nieuws wat mijn kennis weer in twijfel trok. Een lijkschouw bleek zoveel verschillende dimensies te hebben, iets waar ik als geneeskunde student geen idee van had. Terugkijkend naar de opleiding is het ook nooit gegaan over hoe je moet schouwen, waar je naar kijkt en hoe het lichaam verandert na de dood. En dit is nog wel een voorbehouden handeling, verplicht voor een arts. Tijdens mijn senior-coschap moest iemand geschouwd worden en geen van de artsen wist wat ze moesten doen, welke formulieren ingevuld moesten worden en waar die heen moesten. Ik ook niet. Bijna arts, bijna klaar met de opleiding en ik was zo dokter geworden zonder te weten hoe ik moest schouwen.

‘Voor dit vakgebied heb je veel medische kennis nodig’

Lekker naïef dacht ik dus: ik kan wel leren schouwen bij forensische geneeskunde. Ja, niet geheel onjuist, ik heb zeker leren schouwen, bij een specifiek soort overlijden. De zogenaamde ‘eenvoudige’ lijkschouw. De underdog van de geneeskunde, die nog niet eens een status als medisch specialist heeft, heeft zo ontzettend veel kennis en kunde nodig om ‘even’ te schouwen of ‘even’ een arrestant te beoordelen of ‘even’ een letselrapportage te doen. Er is niks ‘even’ aan. Van een eenvoudige euthanasie tot een ontbonden lichaam van 3 weken oud, van arrestantenzorg met een zere pink tot hevige onttrekking. Letselbeschrijving bij een slachtoffer van huiselijk geweld, of bij een verdachte van moord. Alles wat met het menselijk lichaam, veranderingen hierin en -aan en raakvlak met politie en justitie en zij zijn ervan. Voor dit vakgebied heb je veel medische kennis nodig. En je draagt ook een grote verantwoordelijkheid in het ondersteunen van de veiligheid van de samenleving en rechtvaardigheid voor diens populatie. Laten dat nou (niet heel verrassend) basis waarden zijn waar de geneeskunde op gebaseerd is, niemand die zegt dat je dit alleen bij een levende patiënt kunt nastreven.

‘Dankbaar voor de honderd-en-een levenslessen’

In deze twaalf weken heb ik gelachen en gehuild. Families gezien die feest vierden omdat het lijden van hun geliefde eindelijk klaar was. Verdrietige naasten, boze arrestanten, blije arrestanten. Slachtoffers of daders. Allen met even veel respect behandeld omdat ze zorg verdienen.
Het is mijns inziens heel erg dat lijkschouw, zelfs de eenvoudige, niet aan bod komt in de opleiding terwijl dit wettelijk is vastgelegde als plicht van een arts. Ik ben gigantisch dankbaar dat ik deel uit heb mogen maken van een team in dit bijzondere vakgebied. Dankbaar voor de honderd-en-een levenslessen die dit vak me heeft laten zien en voor de ondersteuning die ik gehad heb. Dankbaar voor alle vaardigheden die ik hier heb mogen ontwikkelen en kennis die ik nooit meer zal vergeten.